خطای بزرگ ظریف

با رویکردی که گروه های ذی نفوذ یا ذی نفع از خود نشان داده اند"یک منتقد و یا دیپلمات خوب، یک دیپلمات مرده است" و ما را یاد موضع ژنرال کاستر آمریکایی می اندازد که هنگام نسل کشی سرخپوستان گفت: یک سرخ پوست خوب یک سرخ پوست مرده است! گروه‌‌های ذی‌نفع یا ذی‌نفوذ مجموعه‌‌‌ای از افراد هستند که برای دنبال کردن منفعت مشخصی گردهم می‌‌‌آیند و با‌‌‌ ایجاد سازماندهی تلاش ‌‌‌می‌‌‌‌کنند، احتمال دستیابی به اهداف مورد نظر خود را افزایش دهند. گاه گروه‌‌های ذی‌نفع ‌‌‌می‌‌‌‌خواهند سیاست‌‌ها و قوانینی وضع شود که به نفع آنها باشد. خطای جریان اصلاح طلبی، اصلاحات، دولت روحانی و ظریف در این مملکت آن بود که اولا واقعیات نوع حکمرانی کشوری که در آن سال هاست به نوعی در حاکمیتش حضور و نقش دارند را نادیده می گیرند و ثانیا گمان می کنند که اراده ی مردمی صرفا به حضور در پای صندوق های رای خلاصه شده و می تواند در مقابل خواسته ها، امیال و آمال گروه های ذی نفع که در تمامی ارکان حکومتی نفوذ داشته و ظهور و بروز دارند، ایستادگی و مقاومت نمایند. این گروه ها حاضرند برای رسیدن به مطامع، منافع و آرزوهای خویش اعم از اقتصادی، سیاسی و یا اعتقادی خویش بر پایه ی دیدگاه های ایدئولوژیک شان، هر سدی را از میان برداشته و هر مقاومتی را بشکنند. البته دیگر خطای بزرگ ظریف و دولتی که در آن حضور دارد آن بود که واقعیات کشور را هنگام تحویل گرفتن دولت قبل با مردم در میان نگذاشتند. دولتی كه با پشتوانه مردم تلاش كند حتما باید به «حرف زدن» و «سخن گفتن» و «افكار عمومی» توجه بیشتری داشته باشد. حسن روحانی هم چند بار تلویحا دولت خود را لال اعلام كرد كه البته تعبیر درستی است. در طول زمان كمترین صحبت را دولت با مردم داشته است، و این چنین بود که دولت با از دست دادن حامیان خود سرمایه اجتماعی عظیمی را که پشتوانه مستحکمی بود برای مقابله با زیاده خواهان از دست داد. از این جهت باید «سخن نگفتن» دولت با مردم را ظلم در حق آنها دانست كه در حال حاضر جریان های افراطی كه پشتوانه اندكی در جامعه دارند صدای بلندتری هم دارند كه باعث می شوند صدای اكثریت مردم نادیده گرفته شود، فرسایش سرمایه اجتماعی جزو یكی از عمده‌ترین مسائل كشور است. سرمایه اجتماعی از یك سه ضلعی تشكیل می‌شود؛ اعتماد، شفافیت و مشاركت. دولت با از دست دادن پشتوانه ی مردمی به ناچار سراغ گروه هایی را گرفت که مردم را به سبب انتخاب این دولت شماتت می کردند و در چنین شرایطی به جای اعتماد به نهادهای عمومی و دولت، اعتماد به طبقه و یا شخصیت‌های خاص می‌شود؛ چیزی كه الان تجلی پیدا كرده است. به جای بهره مندی از ظرفیت عظیم ایجاد شده در اثر حضور مردم، از توان بداندیشان متنفع گردید و بدین سبب دیوار اعتمادی که ساخته شده بود فرو ریخت. گروه های خود سر با کمال ناباوری در ادارات، نهادها و مراکز دولتی داخل و خارج از کشور حضور داشتند و البته ظریف به مانند دیگر کارگزاران دولتی بار مسئولیتی را بر دوش می کشید که تمام اختیاراتش را نداشت. باز بمانند گذشته تاکید می کنم هر چند دیر شده! در اوضاع جاری تنها راه نجات کشور، دل کندن از معامله گران و رجوع به مردم و منتقدان صادق می باشد.